Сулы жер нулы жер

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың кезекті Қазақстан халқына Жолдауында «Ауыл шаруашылығын дамыту – негізгі проблеманың бірі. Ел экономикасын тұрақты дамытуға су тапшылығы қатты кедергі болып отыр. Қазір бұл ұлттық қауіпсіздік мәселесіне айналды, -деген болатын.

Осы орайда ауданымыздағы ауыл шаруашылығын дамыту мақсатында су шаруашылығы саласына көп көңіл бөлінуде. Ол туралы сұхбат берген «Казсушар» РМК ЖФ Меркі өндірістік бөлімшенің басшысы М.Адилкулов:

• Әрине су ресурстарын қорғау және рационалды пайдалану мәселесі адамзат үшін өмірлік маңызды мәселе болып табылады, осы тұрғыда ауданымызда да бірнеше мемлекеттік бағдарламалар іске асуда, — деді ол.
  «Казсушар» РМК ЖФ Меркі өндірістік бөлімшесіне қарасты аудан бойынша -23557 гектар суармалы жер тіркелген. Бұлар Меркі, Молалы, Аспара өзендері, Үлкен Шу каналы және басқа да кіші тау су көздері аудандағы суармалы су көздерінің негізі болып табылады. Меркі ауданындағы «Казсушар» РМК ЖФ Меркі өндірістік бөлімінің теңгеріміндегі жалпы саны 44 канал жүйесінің ұзындығы 225,47 шақырым, 138,91 шақырымы темір бетонды, 86,56 шақырымы жер үсті арықтары болып саналады.
  Биылғы жылы ауыл шаруашылығымен айналысатын ауданымыздағы 128 шаруа қожалығы, ЖШС-мен сумен қамтамасыз ету туралы келісім шарт жасалған. Сондай-ақ, ауылдық округтердің шаруалары мен тұрғындары пайдаланатын судың тарифі: 2022 жылғы 31 шілдеге дейін 1 текше метр үшін 0,763 теңге, ҚҚС- мен бірге 0,8546 теңге мөлшерінде ал, 1 тамыздан бастап керісінше баға көтеріліп1 текше метр үшін 0,786 теңге, ҚҚС- мен бірге 0,8803 теңге мөлшерінде болып бекітілген.
  Ауданның ағын су артериясының бірі болып саналатын Аспара бас гидроқұрылғысы 1928 жылы салынып, пайдалануға берілген.
  -Техникалық жағдайы қанағаттанарлық. Жоғарғы су өткізу мүмкіндігі — 40 м3/сек. 2018-2019 жылдар аралығында Аспара бас су торабы және Аспара МК-7,8 шақырымы қайта қалпына келтіру (реконструкция) жұмыстары жүргізілді (3м-9м3) соның нәтижесінде шаруалардың 2020-2021 жылғы сұраныстары толық қамтамасыз етілді. 2019-2022 жылдар аралығында Меркі өндірістік бөлімшесі бойынша ЕБРР бағдарламасына кірген каналдардың саны қырық жүйе дана, жалпы ұзындығы – 137,39 шақырым.
  Аспара су жүйесі бойынша ЕБРР бағдарламасы арқылы қайта қалпына келтіру жұмыстарын «ТрейдИнтерком» ЖШС мердігер компаниясы 1 млрд. 507 млн теңге қаражатқа құрылыс жұмыстарын ұтып алған. Ол Аспара, Майлыбай магистральды каналдары және 13 ішкі шаруашылық каналдарын құрайды. 5 ішкі шаруашылық каналдарын бұзып (демонтаж) жасап, Р-10 латоктарды қойып, 565 дана әртүрлі латоктарды тасымалдап, әкеліп қойды. Р-7 каналында жұмысын жүргізіп жатыр.
  Меркі және ҮШК жүйелерін «АКТӨБЕНЕФТЕГАЗСТРОЙ» ЖШС мердігер компаниясы қайта қалпына келтіру жұмыстарын жеңіп алған болатын. Бөлінген қаражат 1 млрд. 491 млн. теңге. «АКТӨБЕНЕФТЕГАЗСТРОЙ» ЖШС құрылыс жұмыстарын 2020 жылдың сәуір айынан бастаған. КСРО кезіндегі жер асты су пайдалану кәсіпорынының теңгерімінде 82 ұңғыма болған, оның ішінде 46 ұңғыма РМК «КазСушар» ЖФ Меркі өндірістік бөлімшесінің теңгеріміне өтіп, жобалау сметалық құжаттары жасалынған. Тендер арқылы 46 ұңғымаға «Еламан» ЖШС жеңімпаз болып анықталды. Бөлінген қаражат 4,3 млрд. теңгені құрайды. Бүгінгі күнге 27 дана су ұңғымасын толық бұрғылап жұмыстарын бітірді ал, 4 алаңшықта әлі де бұрғылау жұмыстарын жалғастыруда. Ия, жоғарыда айтылған мәліметтерге үңілсек ауданымызда су шаруашылығын дамыту үшін ауқымды қыруар жұмыстар атқарылған. Әрине бұл мақтана, ауыз толтырып айтарлық жетістіктер ауданымыздың ауыл шаруашылығы саласының дамуына көп үлесін қосарына кәміл сенімдіміз, өйткені су бар жерде әркез өнім де өсім де болмақ.
  Сонымен қатар мекеме басшысы М.Адилкулов -Ауданымызда осындай аса қажетті су саласын дамыту мен ауыл дихандарын уақтылы ағын сумен қамтамасыз етуде өз үлестерін қосып жүрген, жүрген қызметкерлеріміз де баршылық, атап айтсақ бас есепші Сауле Суталиева, Үлкен Шу каналы жүйесінің басшысы Бекали Қызылов, «Алғыс Хаттармен» осы ҮШК-ың гидротехнигі Абирова Аида аудан әкімінің «Құрмет Грамотасы», марапатталды.

Бейбіт Бекі,
Штаттан тыс тілші